نظام آراستگی در موتورخانه

سیستم موتورخانه برای گرمایش مرکزی ساختمان به کار می‌رود و ساختمان را از نصب پکیج و آب گرم در هر واحد ساختمان به صورت جداگانه بی نیاز می‌کند. همه ما این جمله را شنیده ایم که : ” پیشگیری بهتر از درمان است” البته که این جمله عموما در پزشکی استفاده می‌شود. اما در اینجا این جمله در مورد تجهیزات موتورخانه کاربرد دارد. بارها و بارها، در سرکشی از پروژه های و موتورخانه های ساختمان ها، مشاهده شده است که هزینه های هنگفتی که کارفرما برای تعمیر موتورخانه پرداخت کرده است، به علت عدم رعایت اصول نگهداری و نظام آراستگی در موتورخانه است و اگر قبل از خرابی موتورخانه، از روش های اصولی و صحیح و همچنین از نفرات و متخصصان صحیح استفاده می کرد، هیچ گاه این هزینه ها را متحمل نمی شد و تجهیزات سال های بسیار بیشتری کار می‌کرد.

موتورخانه ها معمولا بخش فراموش شده ساختمان هستند! چرا که موتورخانه ها معمولا در دید نیستند. معمولا موتورخانه ها در پایین ترین طبقه ساختمان هستند و در حالت عادی و نرمال به خوبی کار می کند. ارزش موتورخانه زمانی فهمیده می شود که خراب می شود! زمانی که موتورخانه خراب می شود که در نتیجه آن، آب گرم دمایش کم می شود و یا گرمایش و یا سرمایش ساختمان دچار مشکل می شود، ارزش واقعی و میزان تاثیر گذاری آن در کیفیت و آسایش زندگی مشخص می شود.

می توان با نگهداری اصولی، عمر سیستم را افزایش داد. در صورتی که اصول نظام آراستگی در موتورخانه رعایت گردد. همچنین سرکشی های دوره ای صورت بگیرد و تمامی پارامترهای ضروری در موتورخانه بررسی شود، میزان خرابی های سیستم کاهش یافته،، ایمنی ساختمان و عمر تجهیزات به شدت بالا می روند.

یکی از مشکلات بزرگ ساختمان ها این است عمر تاسیسات ساختمان، کوتاهتر از عمر خود ساختمان است و به همین دلیل معمولا در طی سالیان عمر ساختمان، تاسیسات و لوله کشی ها و موتورخانه آن معمولا تا دو بار تعویض می شود. با رعایت نظام آراستگی در موتورخانه می توان عمر مفید تاسیسات ساختمان را افزایش داد.

نکات مهم  5S در موتورخانه:

1-لوله‌های رفت و برگشت با رنگهای استاندارد (آبی و قرمز) مشخص گردد.
2- لوله‌های سوخت با رنگ استاندارد (زرد) مشخص شود.
3- جهت حرکت سیال داخل لوله‌ها با علامت مناسب مشخص گردد. مانند نمونه های زیر:

4- محلهای روغنکاری و گریسکاری با رنگ استاندارد (زرد و آبی) مشخص شده باشد.
5- روغندان و قوطیهای گریس در محل مشخص (ظرف زیرین قابل شستشو) قرار گیرد.
6- مواد اشتعال زا با رنگ یا برچسب قرمز مشخص شده باشد.
7- برنامه زمانبندی تنظیف و تمیزسازی وجود داشته و به صورت دورهای انجام شود.
8- چک لیست کنترلی نگهداری و تعمیرات برای چک کردن تجهیزات موتوری موجود باشد و بصورت دوره‌ای تکمیل گردد. سوابق
تکمیل چک لیست ها نگهداری گردد .
9- دیوارها و کف زمینهای موتور خانه بصورت منظم تمیز گردد.
10- دستمال جهت تنظیف وجود داشته باشد.
11- سطلهای تفکیک زباله (دستمالها و خاک اره‌های روغنی، قطعات یدکی و بازیافتیها) وجود داشته باشد.
12- سطلهای خاک اره جهت روغن‌ریزی‌ها موجود بوده و بدرستی استفاده شود.
13- برچسب شناسایی تجهیزات و یا کد تجهیزات طراحی و تهیه شده و از آنها استفاده گردد.
14- سیستم اطفاء حریق استاندارد و متناسب با فضای موتورخانه استفاده شود.

15-تجهیزات ایمنی و حفاظت فردی به تعداد کارکنان وجود داشته باشد.
16- از علائم ایمنی استاندارد استفاده گردد.17- آموزش تخصصی مرتبط با تأسیسات برنامه ریزی و اجرا شود.(اطفاء حریق و …)
18- هوای موتور خانه مطبوع و تهویه مناسب باشد.
19- دیوارهای موتورخانه دارای عایق صوتی استاندارد باشد.
20- قشر داخلی پشم شیشه یا پشم سنگهای استفاده شده قابل رویت نباشد.
21- تابلو “استعمال دخانیات ممنوع” در فضای موتورخانه و در محل مناسب نصب گردد.
22- برنامه زمانبندی سم پاشی دوره‌ای برای از بین بردن حشرات موجود بوده و طبق آن انجام شود.
23- تابلوهای هشداردهنده در مواردی که خطری افراد را تهدید میکند (احتمال برخورد با لوله‌ها و تجهیزات، خروج اضطراری، اطفاء حریق و …) در مکانهای مربوطه نصب و مشهود باشد.

رنگ‌کاری لوله های تاسیساتی

فرآیند رنگ کاری شامل فراهم نمودن نیروی کار، مصالح، تجهیزات، نردبان، چوب بست، پوشش های حفاظتی ریز و دیگر وسایل لازم برای رنگ آمیزی و پرداخت سطوح اجزای سیستم لوله کشی است.

1. رنگ کاری لوله های موتورخانه، باید طبق دستورالعمل های کارخانه های سازنده رنگ و به دست افراد با تجربه در امور رنگ کاری صورت گیرد.
   انتخاب رنگ هر لوله یا اجزای دیگر لوله کشی موتورخانه، باید برابر جدول های داده شده باشد و هر گونه تغییر رنگ احتمالی در انتخاب رنگ، باید همراه با تایید دستگاه نظارتی باشد.
2. رنگ هایی که به عنوان آستری به کار برده می شود بایستی متناسب با رنگ هایی باشد که به عنوان رنگ نهایی روی آنها اضافه می شود تا هماهنگی لازم وجود داشته باشد.
3. پیش از آنکه لوله کشی موتورخانه تست و تایید شود، نباید شروع به رنگ آمیزی کرد.
4. قبل از اینکه رنگ کاری نهایی تایید شود، لوله و دیگر اجزای لوله کشی نباید عایقکاری و یا توکار قرار داده شوند.
5. در هنگامی که لوله و دیگر اجزای لوله کشی موتورخانه، گرم هستند، نباید رنگ کاری انجام شود.
6. قبل از زدن رنگ نهایی باید رنگ آستری (رزین) کاملا خشک باشد.
7. هنگام رنگ کاری باید مواظب بود که پلاک مشخصات دستگاه های مختلف موتورخانه، کاملا تمیز و بدون لکه باقی بمانند.
8. پس از رنگ کاری بایستی لکه های رنگ احتمالی را پاک کرد (لکه هایی که در جریان رنگ کاری به دیوارها، کف ها و سایر سطوح مجاور پاشیده می شود).

در ادامه نمونه دیگری از رنگ بندی رایج بکار گرفته شده در موتورخانه سیستم های تاسیساتی را با هم مرور می کنیم:

توجه:

علامت لوله های تاسیساتی و رنگ بندی زمینه و رنگ و تعداد نوار مربوط به هر یک، با توجه به نوع کاربرد لوله ها، باید در یک تابلوی مناسب مجهز به یک قاب شیشه ای، به صورت جدولی و دیاگرامی مشخص شود و نهایتا این تابلو باید در موتورخانه مرکزی با هرجای دیگری که به تایید دستگاه نظارت رسیده باشد، نصب کرد. این تابلو باید نمونه رنگ بندی لوله ها را با مقیاس مناسب نشان دهد.

برای دانلود چک لیست نظام آراستگی در موتورخانه و جامع ترین دستورالعمل ها، چک‌لیستها و فرمهای نظام آراستگی محیط کار(5S)، از جمله دستورالعمل های مجزای S1 تا S5 و … بصورت کامل اینجا کلیک کنید.